De Almeerse burgemeester Hein van der Loo is hard onderuit gegaan in een verhitte raadsvergadering over de komst van een coffeeshop aan de Evenaar in Almere Buiten. Een ruime meerderheid van de gemeenteraad spreekt zich uit tegen de komst en wil dat Van der Loo gaat zoeken naar alternatieve locaties. De burgemeester gaf aan uitvoering te willen geven aan het verzoek van de raad maar deed geen harde toezegging dat de coffeeshop niet op deze plek aan de Evenaar zal komen.
Omwonenden kregen vorige week een brief van de gemeente waarin de komst van de coffeeshop werd aangekondigd, terwijl de burgemeester en de gemeenteraad beweren van niets te weten.
De brief werd verstuurd tijdens de vakantie van Van der Loo, en meerdere raadsleden namen het hem zwaar kwalijk dat zij via de media op de hoogte moesten worden gebracht. “Dit is kwalijk en niet goed,” erkende de burgemeester. “U hoort dit niet in de krant te lezen, maar van mij te horen.” De verontschuldiging kon de kritiek nauwelijks temperen.
Zeker bij zo’n gevoelig onderwerp, zegt van der Loo, is het belangrijk om de raad te informeren. “Het gaat niet om een broodjeswinkel,” zegt hij. Voor veel partijen is het onbegrijpelijk dat zoiets heeft kunnen gebeuren tijdens de vakantie van de burgemeester.
Brief leidt tot politieke storm
Terwijl de burgemeester onwetend was, was de brief aan omwonenden glashelder: op 17 maart zou hij met hen in gesprek gaan over de komst van de coffeeshop. Opvallend genoeg wist Van der Loo niet dat er op die datum iets in zijn agenda stond. Toen hij dat zei, slaakte er een zucht van ongeloof door de zaal. “Dit is tijdens mijn vakantie gebeurd,” zei hij, tot verbazing van de raad.
De ophef over de coffeeshop is groot. Politieke partijen, waaronder de VVD en ChristenUnie, wijzen op meerdere rapporten die de locatie als onveilig bestempelen. De coffeeshop zou zich op een plek bevinden waar probleemveroorzakers eenvoudig weg kunnen komen.
Bovendien ligt de beoogde locatie naast een zorginstelling voor mensen met een verstandelijke beperking. “Onze bewoners komen bij elke verplaatsing langs de plek waar de coffeeshop is gepland. Zij kunnen hier niet omheen,” vertelt Rinske ten Hopen, manager van zorgcentrum Philedelphia emotioneel. “Zij zijn verslavingsgevoeliger en zijn zélf ook bang voor de komst van de coffeeshop.”
Ondanks de kritiek hield de burgemeester vol dat de coffeeshop voldoet aan alle gemeentelijke eisen. “We kunnen een ondernemer niet tegenhouden als hij aan de regels voldoet,” stelde hij.
Ondanks de kritiek van omwonenden en fracties, voldoet de locatie van de coffeeshop volgens de burgemeester aan alle gemeentelijke vereisten voor de bouw. “We kunnen een ondernemer dan ook niet tegenhouden,” zegt hij. “Het is zijn recht om de locatie te kiezen.”
Raad grijpt in: ‘Geen coffeeshop op deze plek’
Toch neemt de raad met dertig stemmen een motie aan om de komst van de coffeeshop op deze locatie tegen te houden. De motie werd ondertekend door Christenunie, VVD, Almere Partij, PVV, Forum voor Democratie, CDA, 50PLUS, Bij1 en SP, en verzoekt de gemeente dringend om geen toestemming te verlenen aan de ondernemer die de coffeeshop wil vestigen.
Ook verzoekt het de gemeente om alle activiteiten, waaronder de gesprekken met de buurt, onmiddelijk te staken en onderzoek te verrichten naar een andere mogelijke locatie. “Ik ga de motie zo goed mogelijk naleven,” zegt de burgemeester.
De VVD was blij met die toezegging van de burgemeester. De partij wilde eigenlijk een motie van treurnis indienen. Dat is een motie waarin wordt uitgesproken dat de raad de opstelling van de burgemeester betreurt, maar ziet er hierna vanaf.
Juridische gevolgen
Als de burgemeester besluit de vergunning inderdaad te weigeren en een alternatieve locatie te vinden voor de coffeeshop, kan dit flinke gevolgen hebben voor de ondernemer die de coffeeshop wil kopen. Hij heeft het pand al gekocht en is al begonnen met de inrichting. Ook is nog onduidelijk of er wellicht toezeggingen gedaan zijn aan de ondernemer.
De burgemeester mag een omgevingsvergunning niet zomaar intrekken. Dat mag alleen als de aanvrager niet voldoet aan wettelijke eisen, bijvoorbeeld als er ernstige brandveiligheidrisico’s zijn, of als de vergunning die hij zou verstrekken niet voldoet aan het bestemmingsplan. Het is de vraag of dat laatste zo is. Het bestemmingsplan maakt in elk geval ruimte voor ondernemingen als de coffeeshop. Ook voldoet de locatie volgens de burgemeester aan “de criteria” voor het toezeggen van een vergunning. Als dat klopt, moet de burgemeester de vergunning wel verstrekken.
Het zou dus in principe kunnen dat de rechter een stokje voor dat besluit zal steken, of zelfs dat de ondernemer een schadeclaim indient. Voor Van der Loo is de kwestie een flinke smet op zijn functioneren. De burgemeester moest toezien hoe de raad zijn besluitvormingsproces openlijk afkeurde. Wat de volgende stap wordt, is onduidelijk. Maar dat deze ambtelijke blunder nog een staartje krijgt, staat vast.