Op de tweede dag van de raadsenquête over de mislukte Floriade is oud-wethouder Mark Pol aan de tand gevoeld. Pol was van 2013 tot 2018 wethouder Financiën in Almere. Tijdens zijn periode zette de gemeente Almere de eerste stappen richting de Floriade, en onder zijn toezicht werd een aparte BV opgericht om het evenement te organiseren. Pol moest verantwoording afleggen over zijn beslissingen en de financiële opzet van het project.
Het verhoor begon met de vraag hoe Pol de Floriade aantrof bij de start van het project. Zijn antwoord was kort: de gemeente had de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade 2022 pas een paar jaar eerder toegewezen gekregen.
In 2012 had de gemeente Almere het financieel zwaar. De verwachting was dat de gemeente daar weer snel uit zou komen. In 2015 besloot de raad over een vaste financiële bijdrage van tien miljoen en zeven miljoen risicoreservering. “Er was echt geen andere politieke ruimte dan die tien en die zeven”, legt Pol uit. Pol was in die periode in de veronderstelling om dat bedrag op een andere manier in te vullen dan die tien miljoen.
Verder vraagt de commissie zich af of de genoemde bedragen wel realistisch waren. Pol legt uit dat hij samen met de afdeling financiën heeft gekeken naar de aannames in de begroting. Verder zijn meerdere second opinions gevraagd voor bijvoorbeeld het masterplan, maar een jaar later ook nog een keer.
Casco-model
Wat betreft de kosten aan de lasten-zijde, kon Pol het overzicht goed bewaren. De verwachte opbrengsten uit bezoekersaantallen bleken echter een stuk moeilijker in te schatten. Om een betere inschatting te kunnen maken werden meerdere rapporten van de Floriade geraadpleegd. Ook de kosten van de Floriade in Venlo (2012) zijn uitvoerig bestudeerd. Toch kreeg de financiële afdeling te horen dat ze ‘te conservatief’ waren in het schatten van bedragen.
Tijdens het verhoor was het zogenaamde casco-model een terugkerend punt, dit is het goedkoopste model om de wereldtuinbouwtentoonstelling te organiseren. Dit plan hield in dat de voorzieningen, zoals toiletten en tenten, zo eenvoudig mogelijk zouden zijn. Het casco-model moest de kosten drukken, maar de commissie betwijfelde of dit plan voor iedereen duidelijk was en of daarmee een hoogwaardige expo mee georganiseerd kon worden. Volgens Pol waren de tenten zeker duidelijk: “Er zat maar een beperkte hoeveelheid evenement gerelateerde vastgoed in dat casco-plan.”
Floriade BV
De oprichting van de Floriade BV kwam ook uitgebreid aan bod. De Floriade BV werd opgericht voordat duidelijk was of eventuele partners mee zouden willen doen. Volgens Pol leek dat de beste manier om het evenement te kunnen organiseren. “Dit zou je als overheid niet zelf moeten willen doen, je moet een BV oprichten. Het liefst op een manier waarin je het risico spreidt”, legt Pol uit. Er was geen commitment van een partner en toch werd de BV opgericht. Daardoor staat de gemeente er alleen voor en is ze de enige partij die risico loopt. De commissie is verbaasd over dit plan van aanpak.
Woonwijk op het Floriadeterrein
In 2018 werd een contract getekend met Amvest (later Weerwater CV) om een woonwijk op het Floriadeterrein te ontwikkelen. Dat leidde tot onenigheid met de Raad van Commissarissen, die alleen verantwoordelijkheid wilde dragen voor de tuinbouwtentoonstelling en niet voor de ontwikkeling van vastgoed op het evenemententerrein. De raad stapte in de zomer van 2018 op. Pol besefte ook dat het toevoegen van een nieuwe partij (Amvest) aan een lopende samenwerking de zaken niet per se eenvoudiger zou maken.