Gaat Almere aan de provinciale lijn en wat betekent dat?

Tjeerd Herrema
Door Tjeerd Herrema 86 Views

De provincie Flevoland draait Almere de financiële duimschroeven aan op een moment dat Almere zelf bestuurlijk in crisis ligt. Die crisis heeft alles te maken met de spanning in de coalitie over de noodzakelijke maatregelen om Almere financieel gezond te maken. Tjeerd Herrema duidt voor 1Almere wat het aandraaien van die duimschroeven kan gaan betekenen.

De provincie eist nu daadkracht van het stadsbestuur en verwacht voor het zomerreces half juli een deugdelijk financieel plan. Een stevige tik op de vingers van wethouder Financiën Kees Ahles van Leefbaar Almere.

 De provincie houdt financieel toezicht op de begroting van alle gemeenten. Zijn de inkomsten en uitgaven in evenwicht, zijn er genoeg reserves voor tegenvallers en zijn de cijfers ook voor de langere termijn gezond? Dat toezicht gebeurt achteraf nadat de gemeenteraad de begroting heeft vastgesteld. 

‘Geen evenwicht’

Vooral door het tekort aan spaargeld en teruglopende inkomsten van het Rijk en uit verkoop van grond, ziet de provincie nu reden tot ingrijpen bij Almere. “De afgelopen jaren bevestigen dat in de jaarrekening (meestal) geen sprake is van een structureel financieel evenwicht en dat uw gemeente teveel afhankelijk is van incidentele overschotten vanuit het Grondbedrijf”, schrijft de provincie in de brief aan de gemeente. De grondopbrengst is kwetsbaar als de woningmarkt tegenzit en er minder gebouwd wordt dan gepland.

Tijdige besluiten tot meer inkomsten zoals hogere lokale belastingen of nieuwe bezuinigingen blijven uit en uitvoering van eerder besloten bezuinigingen verloopt traag.

De vorming van een nieuw coalitieakkoord in de raad staat daarmee onder grote druk. Het moet de maatregelen bevatten die de provincie binnen drie maanden van Almere wil zien. Zo moet bijvoorbeeld een forse bezuiniging op de jeugdzorg ingevuld worden.

Komt dit plan niet op tijd of is het onvoldoende, dan kan de provincie verscherpt toezicht instellen waarbij de begroting of wijziging daarvan vooraf aan de provincie moeten worden voorgelegd. De gemeente kan dan niet meer zelfstandig over haar financiën besluiten en loopt dan aan de financiële leiband van de provincie.

Artikel 12

Er bestaat nog een andere optie als de begroting ook op lange termijn grote tekorten laat zien. Dan kan Almere bij het Rijk extra geld uit het gemeentefonds vragen. De gemeente levert dan wel haar financiële zelfstandigheid in en krijgt een de zgn, art. 12-status.

Zo was Amsterdam tussen 1978 en 1994 art.12-gemeente. Voor dat extra rijksgeld betalen bewoners en ondernemers vaak wel een prijs want de gemeente dient daarvoor wel eerst haar lokale belastingen te verhogen. Momenteel is Vlissingen de enige art. 12-gemeente in ons land. Ook Lelystad heeft extra geld uit het gemeentefonds gekregen om de begroting in evenwicht te brengen.

De gemeenteraad praat binnenkort over de brandbrief van de provincie.

1 Reactie